Sınıfın Yeni Görünümleri ve Bilişim Pdf indir

Sınıfın Yeni Görünümleri ve Bilişim PDF Oku

           İşçi sınıfı; neoliberal onseneler boyunca, işini, statüsünü, iş güvencesini olduğu kadar sosyal teorideki yerini de kaybetti. Kaybettirenler bu duruma nesnellik atfederek, mutlaklık zırhı giydirmeyi ihmal etmediler. Buna göre, üretimin teknolojik tabanı köklü değişime uğramış, bilgi ve teknoloji iç içe geçmiş, üretim ise ulus aşırı bir karakter kazanarak, işçilerin örgütlenme ve mücadele kapasitelerini boşa çıkgit gide artan bir işleyişi yerleştirilmişti. Henüz 1980’li senelerdan söz ediyorum. Neoliberal sermaye programının çok yönlü bir biçimde seçeneksiz ilan edildiği, bu yola giren ekonomilerin “mucize” ön ekiyle adlandırıldığı senelerdan… Sosyal teorinin tozlu raflarına atılan, şuan için işçi sınıfının kendisi değil, örgüt ve mücadele hususundaki tarihsel birikimiydi. 1990’ların sonlarına doğru bu da oldu; öznellik, mutlak görelilik ve olumsallıkla yeniden harmanlanan sosyal teori standında, çeşitlenen, farklılaşan eyleyiciler listesinde yok, yoktu; tek istisnası işçi sınıfıydı…

           Özetle sosyal teorinin çağdaş tarihi, işçi sınıfının, bundan dolayı da sınıflar mücadelesinin toplumsal ilişkilerin açıklanmasındaki kritik yerinin (ki o yer devrimci eleştirelliktir) yadsınması tarihidir. Bu dışlama, 40 senedir küresel çapta fasılasız biçimde devam eden sermaye taarruzunun sosyal teorideki etkisi ise, bu taarruza direnen ve sosyal teori düzleminde -deyim yerindeyse- adeta “gerilla savaşı” vererek, ana akım hatlarda gedikler açan entelektüel çabalar da hep oldu. Elinizdeki kitabın kritik önemi bu hususla alakalıdir. Bu kitap, işçi sınıfını, bundan dolayı sınıflar mücadelesi kavrayışını sosyal analize yeniden dahil etmeye dönük son 30 yılın en mühim katkılarını, tarihsel arka planlarına da göndermede bulunarak değerlendiren son derece geniş bir hacime sahiptir. Bunun bunun yanında son derece güncel Sanayi 4.0 tartışması bile kendisine yer bulmuştur.  

           Geleneksel ve çağdaş toplumsal sınıf literatürünün; maddi/gayri-maddi, üretken/üretken olmayan emek ve sınıf oluşumu temaları ile sistemli bir biçimde değerlendirilmesi, bu kitabın en dikkat çeken özelliklerinden biridir. Bunun yanı sıra kitap, bir doktora tez çalışmasının ürünüdür; geniş çaplı literatür değerlendirmesiyle ortaya konan kavramsal çerçeve, Bilişim ve İletişim Teknolojileri bölgesindeki saha çalışması ile bir analiz çerçevesi hüviyeti de elde etmiştir. Yazar kendi çabasını işçi sınıfını sosyal teoriye yeniden dahil etme girişimlerinin bir parçası olarak tanımlar. Bu çabanın kavram ve olgu bağlantısı kurulmak suretiyle gerçekleştirilmiş olması, son derece mühimdir. Üstelik bu bağlantı, gayri-maddi emek gibi, işçi sınıfını yerinden eden post ön ekli teorilerin en kuvvetli oldukları bir alanda kurulmuştur. Kitap post teorileri aşil topuğundan yakalamıştır. Onların parçalanma dedikleri yerde farklılaşma meydana geldiğinı, bundan dolayı da, “işçi sınıfı çözüldü” adı verilen yerde, sınıfı içi farklılaşmalara hassas birleşik bir işçi sınıfı hareketi olasılığının bulunduğunu, ortaya koymuştur.

           Hacimli ve titiz çalışması ile Türkiye’de toplumsal sınıf çalışmalarına kuvvetli bir referans kaynağı kazandırdığı için Dr. Güven Savul’u kutlarım.

Metin Özuğurlu